به گزارش ویژه نامه نوروزی مشرق، به بهانه فرارسیدن عید نوروز، به بازخوانی بخشی از سخنان مقام معظم رهبری در نوع سبک زندگی اسلامی بپردازیم.
اهمیت سبک زندگی یکی از
ابعاد پیشرفت با مفهوم اسلامی عبارت است از سبک زندگی کردن، رفتار
اجتماعی، شیوه ی زیستن، این یک بعد مهم است، اما اگر از منظر
معنویت نگاه کنیم که هدف انسان، رستگاری و فلاح و نجاح است، باید
به سبک زندگی اهمیت دهیم، اگر به معنویت و رستگاری معنوی اعتقادی
هم نداشته باشیم، برای زندگی راحت، زندگی برخوردار از امنیت روانی
و اخلاقی، باز پرداختن به سبک زندگی مهم است. بنابراین مساله ی
اساسی و مهمی است.
(دیدار با جوانان استان خراسان شمالی، ۲۳/۰۷/۱۳۹۱)
سبک زندگی بخش حقیقی و اصلی تمدن اسلامی است، ما اگر پیشرفت همه
جانبه را به معنای تمدن سازی نوین اسلامی بگیریم، دو بخش دارد: یک
بخش، بخش ابزاری است، بخش دیگر، بخش متنی، اصلی و اساسی است.
بخش ابزاری عبارت است از همین ارزش هایی که ما امروز به عنوان
پیشرفت کشور مطرح می کنیم: علم، اختراع، صعنت، سیاست، اقتصاد،
اقتدارسیاسی و نظامی، اعتبار بین المللی، تبلیغ و ابزارهای تبلیغ و
..البته پیشرفت های خوبی صورت گرفته.
اما بخش حقیقی، آن چیزهایی است که متن زندگی ما را تشکیل می دهد، که همان سبک زندگی است که عرض کردیم. این بخش حقیقی و اصل تمدن است، مثل مساله ی خانواده، سبک ازدواج، نوع مسکن، نوع لباس، الگوی مصرف، نوع خوراک، نوع آشپزی، تفریحات، مساله ی خط، مساله زبان، مساله ی کسب کار، رفتار ما در فعالیت سیاسی، رفتار ما در ورزش، رفتار ما در رسانه ای که در اختیار ماست، رفتار ما با پدر و مادر، رفتار ما با همسر، رفتار ما با فرزند، رفتار ما با پلیس، رفتار ما با مرئوس، رفتار ما با دولت، سفرهای ما، رفتارهای ما با بیگانه، این ها آن بخش های اصلی تمدن است که متن زندگی انسان است. در انقلاب، در این بخش، پیشرفت ما چشمگیر نیست، باید آسیب شناسی کنیم و راه کار ارائه کنیم تا شاهد پیشرفت در این بخش نیز باشیم.
ایشان فهرستی را در قالب سوالات در تمدن شناسی بیان می دارند:
- چرا برخی از بخش های کشورمان طلاق زیاد است؟
- چرا در برخی از بخش های کشورمان روی آوردن جوان ها به مواد مخدر زیاد است؟
- چرا صلحه رحم در بین ما ضعیف است؟
- آپارتمان نشینی چقدر برای ما ضروری است؟ چقدر درست است؟ چه الزاماتی دارد که باید آن ها را رعایت کرد؟ چقدر آن الزامات را رعایت کنیم؟
- الگوی تفریح سالم چیست؟
- طراحی لباسمان چطور؟
- مساله ی آرایش در بین مردان و زنان چطور؟ چقدر درست است؟ چقدر مفید است؟
- چرا پشت سر یکدیگر حرف می زنیم؟
- حقوق افراد را چقدر رعایت می کنیم؟
- چرا در بین بسیاری از مردم ما مصرف گرایی رواج دارد؟ آیا مصرف گرایی افتخار است؟ مصرف گرایی یعنی این که ما هرچه گیر می آوریم، صرف اموری کنیم که جز ضروریات زندگی ما نیست.
- چه کنیم که حق همسر و حق فرزندانمان رعایت شود؟
- چه کنیم که طلاق و فروپاشی خانواده، آن چنان که در غرب رایج است، در بین ما رواج پیدا نکند؟
- چه کنیم که زن در جامعه ما، هم کرامتش حفظ شود و عزت خانوادگی اش محفوظ بماند، هم بتواند وظایف اجتماعیش را انجام دهد، هم حقوق اجتماعی و خانوادگی اش محفوظ بماند؟ چه کنیم که زن مجبور نباشد بین این چند تا یکی را انتخاب کند؟ این ها جز مسائل اساسی ماست.
- حد زاد و ولد در جامعه ما چیست؟
- چرا در بعضی از شهر های بزرگ، خانه های مجردی و جود دارد؟ این بیماری غربی چگونه در جامعه ما نفوذ کرده است؟
- تجمل گرایی چیست؟ بد است؟ خوب است؟ چقدر ش بد است؟ چقدر ش خوب است؟ چه کار کنیم که از حد خوب فراتر نرود، به حد بد نرسد؟
این ها یک فهرستی از آن چیزهایی است که متن تمدن را تشکیل می دهد. قضاوت درباره ی یک تمدن، مبتنی بر اینها ست.نمی شود یک تمدن را به صرف اینکه ماشین دارد، صنعت دارد، قضاوت کرد و تحسین کرد، در حالی که در داخل آن،این مشکلات فراوان، سراسر جامعه و زندگی مردم را فرا گرفته.اصل اینهاست، آن ها ابزاری است برای اینکه این بخش تامین شود، تا مردم احساس آسایش کنند، با امید زندگی کنند، با امنیت زندگی کنند، پیش بروند، حرکت کنند، تعالی انسانی مطلوب پیدا کنند.
آداب و رسوم
نوروزی، جلوه ای از سبک زندگی اسلامی – ایرانی است
همه آنچه که در نوروز اتفاق می افتد به تقویت بنیان های خانواده و
ارتباط خانوادگی منجر می شود. ریشه بیشتر ناهنجاری های اجتماعی و
فرهنگی بحران در خانواده می باشد، باید هر اقدامی که موجب تحکیم
خانواده می شود را ارج نهاد که آداب و رسوم نوروزی البته با حذف یا
اصلاح برخی خرافات، از آن جمله است.
در همین راستا و در آستانه نوروز باستانی، فرصت مناسبی است تا جایگاه
سبک زندگی اسلامی و ایرانی را در زندگی خودمون پیدا کنیم، چنان که جامه
ای نو به تن می کنیم و رخت کهنه تمدن غربی را از زندگی هایمان می
زدائیم و در جشن ها و دید و بازدید ها و سفارش به صلحه ارحام از تجمل
گرایی ها و چشم و هم چشمی های موجود بکاهیم تا بتوانیم با قناعت از
دایره این صفات تزریقی خارج شویم. نوروز با پیام تحول و لزوم نو شدن
همزمان و همراه با هستی، می تواند سرمشق هر روز زندگی قرار بگیرد و این
الگو می تواند در کلی زندگی قابل تعمیم باشد.
غفلت از پیام زندگی بخش و تحول آفرین نوروز، و تقلید از سبک زندگی غربی
از آن رسمی تکراری و ملال آور می سازد و در مقابل توجه به پیام نوروز،
به زندگی پویایی و تحرک می بخشد. سبک زندگی از باورها و عقاید ما نشأت
می گیرد. اگر به عمق تحول هستی در نوروز باور داشته باشیم ، آداب و
رسوم نوروزی می تواند زمینه ای برای تحولات فرهنگی ما شود.
منبع/فرهنگ نیوز